استفاده از روروک برای کودک همواره مورد اختلاف نظر صاحبنظران و سوال بسیاری از والدین است. آیا استفاده از روروک به کودک آسیب میرساند؟ اگر نگهداری از کودک در منزل بر عهده شماست و کودکتان به سنی رسیده که میتواند از روروک استفاده کند در این مقاله با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در این باره در اختیارتان قرار دهیم.
کودکان به طور معمول در سن یازده تا سیزده ماهگی به راه میافتند. اگر کودک در زمانی زودتر از زمان گفته شده راه برود در سن نوجوانی و جوانی دچار زانودرد و کمردرد خواهد شد.
کارشناسان به چند دلیل با راه رفتن کودک با روروک مخالفت میکنند. آنها معتقدند کودک باید روال فیزیولوژیک خود را سپری کند و سپس در زمان مناسب راه بیفتد. پدر و مادر نباید کودک را زودتر از موعد به راه رفتن تشویق کنند یا با استفاده از روروک زمینه راه افتادن کودک را فراهم کنند. راه رفتن نادرست با روروک تاثیرات بسیار بدی بر استخوانهای ران و ساق پای کودک خواهد گذاشت.
روروک راستایی در مفاصل کودک را تحت تاثیر قرار میدهد. زمانی که کودک در روروک است تنها از طریق پنجه پا با سطح زمین در تماس است و این کار حس خوبی در کودک ایجاد نمیکند. اگر ارتفاع روروک به درستی تنظیم نشود کودک عادت میکند روی پنجه راه برود و این به مرور زمان روی حالت کودک تاثیر میگذارد.
زمانی که کودک در روروک قرار دارد نمیتواند پاهایش را ببیند و روند تکامل حرکتی کودک به تاخیر میافتد. به این نکته توجه کنید که زمانی که ستون مهرههای کودک تکامل لازم را پیدا کند کودک سعی میکند بایستد. اگر زودتر از این زمان کودک از روروک استفاده کند قطعا در آینده دچار کمردردهای مزمن خواهد شد. این موضوع درباره زودتر از موعد نشاندن کودک نیز صدق میکند.
تحقیقی در آمریکا نشان داده است کودکانی که از روروک استفاده میکنند کمتر از دیگر کودکان روی زمین به دنبال چیزی میگردند و قوه بینایی و میدان دیدشان محدودیت پیدا میکند. از طرف دیگر رشد هوشی کودکانی که روی روروک مینشینند نسبت به همسالانشان کندتر است و مدت زمان بیشتری طول میکشد برای اینکه بتوانند روی زمین بخزند، بشینند و راه بروند.
استفاده از روروک بیشترین تاثیر را روی افزایش قدرت ساق پاهای کودک دارد ولی بر توان حرکتی لگن و رانها بیتاثیر است. روروک باعث میشود کودک به تنهایی برای ایستادن تلاش نکند.
یکی از مضرات روروک امکان دسترسی کودکان به نقاط خطرناک مانند اتاقهای دیگر، پریز برق، شومینه، بخاری، آشپزخانه و یا محوطه باز منزل مانند حیاط و استخر است. همچنین ممکن است کودک در اثر سرعت روروک با جایی برخورد کند یا از پلهها سقوط کند. افتادن یکی از علتهای اصلی صدمه کودکانی است که از روروک استفاده میکنند. در این صورت آسیبدیدگی کودک و شکستگی در سر، دست و پا را نیز در پی خواهد داشت.
گزارشهایی نیز از مسمومیت کودکانی که به علت استفاده از روروک به مواد خطرناک مانند شویندهها یا سموم گیاهی و کشها دسترسی پیدا کردهاند ارائه شده است.
در آمریکا و کانادا با تلاش پزشکان کودک، فروش روروک ممنوع اعلام شده است و حتی جریمههایی برای فروشندگان آن در نظر گرفته شده است.
برای راه افتادن کودک والدین باید برای او ایجاد انگیزه کنند. یکی از راههای ایجاد انگیزه قرار دادن اسباببازی در فاصلهای دور از دسترس کودک است تا او را تشویق کند برای برداشتن آن خود را به اسباببازی برساند.
راه دیگر این است که پدر یا مادر کمی دورتر روی پا به صورت نیمخیز بایستد و آغوشش را برای بغل کردن کودک باز کند تا کودک خودش را به آنها برساند. پدر و مادر باید حوصله به خرج دهند تا زمان مناسب راه رفتن کودک فرا برسد.
آنفولانزا یکی از بیماریهایی است که با فرا رسیدن فصل پاییز و زمستان سلامت سالمندان را به دلیل ضعف سیستم ایمنی تهدید میکند. این بیماری با علائمی همچون تب شدید، سرفه، گرفتگی و آبریزش بینی همراه است. برای پیشگیری از این بیماری پزشکان تزریق واکسن آنفولانزا برای سالمندان را توصیه میکنند.
با سرد شدن هوا در فصل پاییز بروز عفونتهای ویروسی دستگاه تنفسی شیوع پیدا میکند. به همین دلیل پزشکان توصیه میکنند کودکان زیر شش سال، سالمندان، خانمهای باردار، بیماران قلبی، کلیوی، دیابتی، مبتلایان به سرطان و افرادی که نقص سیستم ایمنی دارند برای پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا واکسن آن را تزریق کنند.
پرستار سالمند یا افرادی که وظیفه نگهداری از سالمندان را بر عهده دارند باید در نظر داشته باشند که بیماری آنفولانزا شباهتهای زیادی به سرماخوردگی دارد ولی عوارض آن بسیار حادتر از سرماخوردگی است. بروز تب ناگهانی با درجه بالا به همراه درد بدن، گلودرد، سرفه و گاهی عطسه از عوارض آنفولانزاست که در بیمار بروز میکند. این بیماری در افراد سالمند بالای پنجاه سال و افرادی که بیماریهای مزمن قلبی، ریوی و کلیوی دارند عوارض خطرناکی همچون سینه پهلو یا حملههای قلبی را به همراه خواهد داشت که حتی ممکن است منجر به فوت بیمار شود.
سالمندان بالای 65 سال باید واکسن آنفولانزا را تزریق کنند. پزشکان معتقدند واکسن آنفولانزا مرگ و میر ناشی از سکتههای قلبی را کاهش میدهد و حتی میزان فوت بیماران مبتلا به عارضههای قلبی را در فصل زمستان کم میکند.
پس از تزریق واکسن عوارض جزئی مانند تب خفیف، درد عضلات و مفاصل، سردرد و تورم و سرخی در محل تزریق رخ میدهد. معمولا این عوارض یک تا دو روز پس از تزریق برطرف میشوند.
سالمندان باید برای پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا در کنار تزریق واکسن آنفولانزا بهداشت فردی و اجتماعی را رعایت کنند. آنها باید از دست دادن و روبوسی با افراد بیمار بپرهیزند و دستها را به طور مرتب و مکرر با صابون بشویند.
تزریق واکسن آنفولانزا در سالمندانی که مبتلا به تب یا عفونت حاد هستند باید به زمان دیگری موکول شود. پیش از تزریق حتما با پزشک م کنید و در صورت وجود حساسیت سالمند به ترکیبات تخم مرغ، پروتئین مرغی، فرمالدئید، ستیل تری متیل آمونیوم بروماید، پلی سوربات 80 و جنتامایسین از تزریق واکسن آنفولانزا پرهیز کنید.
واکسن آنفولانزا تحت هیچ شرایطی نباید داخل عروق تزریق شود. همچنین بهتر است امکانات درمانی و نظارتهای لازم پس از تزریق در دسترس باشد تا از بروز خطرات احتمالی جلوگیری شود.
منع از تزریق واکسن آنفولانزا در افرادی که به تخم مرغ حساسیت دارند به این دلیل است که واکسن آنفولانزا در جنین تخم مرغ تکثیر داده میشود. این واکسن به صورت سوسپانسیون در سرنگهای تکدوز آماده تزریق و به شکل مایع بیرنگ و شفاف در داروخانهها عرضه میشود.
میزان تاثیرگذاری واکسن آنفولانزا حدود هشتاد درصد تخمین زده شده است یعنی ممکن است افراد حتی با وجود تزریق واکسن باز هم به آنفولانزا دچار شوند. نکته دیگری که باید مد نظر داشته باشید این است که واکسن آنفولانزا در برابر سرماخوردگی ایمنی ایجاد نمیکند.
تزریق واکسن آنفولانزا برای سالمندان باید در اواسط شهریور ماه تا اواخر این ماه و اوایل مهر ماه انجام شود. دو هفته پس از تزریق واکسن، بدن فرد پادتنهایی تولید میکند تا از بدن در برابر آنفولانزا محافظت کند اما در کل چهار هفته زمان نیاز است تا سطح ایمنی بدن افراد افزایش پیدا کند.
به این نکته توجه کنید که تاریخ واکسن حتما مربوط به سال جاری باشد زیرا واکسن آنفولانزا هر سال با استفاده از ویروسهای شایعی که در سال گذشته به شیوع بیماری آنفولانزا منجر شدهاند تولید میشوند. این واکسن را باید در دمای بین 2 تا 8 درجه سانتیگراد در یخچال و به دور از نور و انجماد نگهداری کنید. تزریق واکسن آنفولانزا از این بیماری فقط برای یک سال پیشگیری میکند و سالهای بعد مجددا باید تزریق شود.
خواندن کتاب برای کودکان نوپا یکی از مهمترین کارهایی است که والدین باید در برنامه روزانه خود بگنجانند. کتابخوانی برای نوزادان علاوه بر مهارت زبانی، به رشد احساسی و پرورش اجتماعی آنها کمک میکند.
نگهداری کودک در منزل کار دلچسبی است اگر با کمی تامل و برنامهریزی انجام شود. یکی از راههای سرگرم کردن کودک کتابخوانی است. علاوه بر سرگرمی، مهارت زبانی کودک ضمن شنیدن کتاب با تقلید صداها، تشخیص تصاویر کتاب و یادگیری کلمات افزایش پیدا میکند.
خواندن کتاب با صدای بلند برای نوزاد باعث میشود کلمات بهتر و بیشتر در ذهن آنها بنشیند و بهتر و راحتتر بتوانند صحبت کنند. به طور معمول نوزادانی که تا قبل از دو سالگی والدین بیشتر با آنها صحبت کردهاند و برایشان کتاب خواندهاند بیشتر با کلمات آشنایی دارند.
نوزاد در ماههای اول زندگی متوجه تصاویر کتاب نمیشود و فقط به رنگهای روشن توجه میکند. خواندن آواز و لالایی توسط مادر باعث به آرامش رسیدن نوزاد میشود. نوزاد تقریبا در چهار تا شش ماهگی علاقه به کتاب نشان میدهد. کتابهایی را برای کودک انتخاب کنید که مانند شعر ریتم تکراری داشته باشد و تصاویر آن دارای رنگهای روشن باشد.
میتوانید کتابهای پارچهای مخصوص کودک تهیه کنید که هم آسیبی به کودک نمیرساند و هم میتوان داخل حمام نیز از آن استفاده کرد. نوزاد در این سن میخواهد کتاب را لمس کند. جنس نرم کتابهای پارچهای و چاپ ضد حساسیت آنها برای استفاده کودک مطلوب است و لمس این کتابها به تقویت قدرت حرکت انگشتان و دست او کمک میکند.
کودک ششماهه تا یکساله با چنگ انداختن به کتاب و تولید صداهایی با دهانش به مادرش که در حال خواندن کتاب است پاسخ میدهد. کودک در یک سالگی میتواند به کمک والدین کتاب را ورق بزند و به اشکالی که در کتاب میبیند اشاره کند و صدای والدین را تکرار کند.
1. کتاب را با صدای بلند و به صورت شمرده برای کودک بخوانید: هنگام خواندن کتاب برای کودکان کلمات را با سرعت مناسب و به درستی تلفظ کنید تا توجه کودک را جلب کنید. از لحظاتی که کنار کودکتان میگذرانید لذت ببرید.
2. داستان کتاب را به زبان خودتان برای کودک نقل کنید: زمان خواندن کتاب مهم منتقل کردن ایده داستان به کودک است. خواندن تک به تک واژههای کتاب جذابیت داستان را برای کودک کم میکند. بهتر است کتاب را با زبان خودتان برای کودک بخوانید و جملههای سخت آن را تغییر دهید تا برای کودک قابل فهم باشد.
3. کتاب را با حرکات دست و آواهای مختلف برای کودک بخوانید: وقتی برای کودک کتاب میخوانید لحن خود را تغییر دهید، صدا را زیر و بم کنید و از حرکت دستهای خود استفاده کنید تا به داستان عینیت ببخشید. این کار هیجان بیشتری در کودک ایجاد میکند و او را مشتاق به کتابخوانی خواهد کرد.
4. اجازه دهید کودک کتاب را لمس کند و آن را ورق بزند: کودکان دوست دارند کتاب را لمس کنند و آن را ورق بزنند. از پاره شدن ورقههای کتاب نترسید. برای کودکان کوچکتر کتابهای پارچهای و پلاستیکی انتخاب کنید که هیچ خطری برای کودک ندارند. تصاویر کتاب را با دست به کودک نشان دهید و اجازه دهید کودکتان آن تصاویر را لمس کند. حتی میتوانید کتابهایی با طرح برجسته تهیه کنید تا از این طریق احساس کودک تقویت شود.
وقتی به تصویری اشاره میکنید و درباره آن حرف میزنید کودک هم به حرف زدن تشویق میشود بنابراین دایره واژگان او شکل میگیرد و رفته رفته بزرگتر میشود.
5. به صورت روزانه برای کودک کتاب بخوانید: خواندن کتاب برای کودکان را در برنامه روزانه حتی به مدت اندک قرار دهید. حتی لازم نیست یک کتاب را به صورت کامل برای کودک بخوانید هر چند کتاب کودک حجم بسیار کمی دارد. بهتر است روزی پانزده تا سی دقیقه برای کودک کتاب بخوانید اما اگر فرصت ندارید حداقل پنج دقیقه زمان را به این کار اختصاص دهید.
6. از کودک سوال بپرسید: وقتی برای کودک کتاب میخوانید مکث کنید و درباره آنچه در داستان میگذرد از او سوال بپرسید. این کار باعث تعامل بیشتر شما با کودکتان میشود و در نتیجه علاقه او به کتابخوانی بیشتر خواهد شد.
زمانی را برای خواندن کتاب انتخاب کنید که کودک آرام و سرحال باشد. وقتی کودک شما هوشیار باشد مهارتهای یادگیری در او تقویت خواهد شد. در نهایت مهم این است کتابخوانی رابطه شما را با فرزندتان تقویت کند.
به طور کلی نوزادان با هم متفاوت هستند و مراقبت و نگهداری از آنها نیز باید با توجه به ویژگیهای خاص نوزاد انجام شود. خواب کودک یکی از دغدغههای مهم والدین به ویژه آنهایی است که تازگی پدر و مادر شدهاند. میزان خواب و کیفیت آن در نوزادان بر زندگی تمام افراد خانواده تاثیرگذار است البته میزان خواب کودک با توجه به عوامل مختلف از جمله سن کودک تغییر میکند.
سوالاتی نظیر نوزاد به چه مقدار خواب نیاز دارد و کدام روش خواب برای نوزادان مناسب است، سوالات رایج هر پدر و مادری است که تازه صاحب فرزند شدهاند. به عنوان والدینی که وظیفه نگهداری از کودک در منزل را بر عهده دارید باید اطلاعات خود را درباره خواب نوزاد افزایش دهید و به اهمیت خواب منظم برای کودک پی ببرید.
هر کودکی الگوی خواب مختص خود را دارد و میزان خواب مورد نیاز او در هر سنی متفاوت است. در ادامه مقاله خواب کودک را در چهار بازه زمانی بدو تولد، یک تا سه ماهگی، چهار تا هفت ماهگی و هشت تا دوازده ماهگی بررسی میکنیم.
نوزاد تازه متولدشده به دلیل حجم کوچک معده و ضعف دستگاه گوارش مرتب برای خوردن شیر مادر یا شیر خشک بیدار میشود. نوزاد در این سن تفاوت روز و شب را متوجه نمیشود و تمایل دارد در کل ساعات شبانهروز بخوابد.
به طور معمول نوزاد در بدو تولد باید در شبانهروز 14 تا 17 ساعت خواب باشد. ممکن است بعضی نوزادان حتی تا 19 ساعت در روز بخوابند. معمولا نوزادان هر دو ساعت یک بار برای خوردن شیر بیدار میشوند.
اگر نوزادی عادت به خواب طولانی دارد والدین باید بعد از سه تا چهار ساعت او را برای شیر خوردن بیدار کنند تا وزن کودک کاهش پیدا نکند.
معمولا ماه اول تولد نوزاد برای والدین دوران سختی است زیرا مرتب باید برای تعویض پوشک و تغذیه کودک بیدار شوند و گاهی ممکن است اصلا نتوانند در طول شب بخوابند. بسیاری از نوزادان تازه متولدشده به دلیل نفخ بیقراری میکنند. بهتر است والدین صبور باشند و برای آرام کردن نوزاد خود، آن را در آغوش بگیرند و لالایی برایش بخوانند.
کم کم میزان خواب نوزاد در طول شب افزایش پیدا میکند و دفعات کمتری برای خوردن شیر بیدار میشود. در بازه زمانی یک تا سه ماهگی به طور متوسط 5 تا 6 ساعت میزان خواب شبانه کودک در نظر گرفته میشود. معمولا در این سن نوزادان در روز بیشتر بیدار هستند و به محیط اطرافشان توجه میکنند در نتیجه در طول روز خسته شده و شب بهتر میخوابند.
نوزادان تا سه ماهگی باید حدود 14 تا 17 ساعت در طول شبانهروز بخوابند.
اگر کودک خود را به تکان دادن برای خوابیدن عادت داده باشید ممکن است هر بار که در طول شب بیدار شود نیاز به تکان دادن داشته باشد تا مجددا بخوابد. سعی کنید فضای اتاقی را که کودک در آن میخوابد آرام و کمنور کنید تا او بتواند به راحتی و با آرامش بخوابد.
خواب نوزاد در این سن به طور نسبی نظم میگیرد. اکثر نوزادان در این بازه زمانی 12 تا 15 ساعت در طول شبانهروز میخوابند. این میزان ساعت خواب شامل خواب طولانی شبانه و حداقل دو چرت روزانه است. در طول شش ماهه اول زندگی نوزادان 9 ساعت خواب شبانه یا بیشتر کفایت میکند. معمولا کودک در وقفههای کوتاهی به دلیل بیقراری یا برای خوردن شیر بیدار میشود.
برای بهتر خوابیدن کودک میتوان آن را حمام کرد و پس از آن با لالایی و خواندن کتاب او را خواباند. یکی از مشکلات نوزادان شش ماهه تا یک ساله اضطراب جدایی است که باعث میشود کودک در اواسط شب با گریه بیدار شود. باید کودک را در آغوش گرفت و به او زمان داد تا آرام شود.
اختلال خواب نوزاد در این دوره نیز به دلیل اضطراب جدایی همچنان وجود دارد. اکثر نوزادان در این سن 9 تا 12 ساعت خواب شبانه دارند و در کل باید 12 تا 15 ساعت در طول شبانهروز بخوابند. معمولا نوزادان این گروه دو بار در روز چرت کوتاه میزنند. البته همانطور که قبلا اشاره شد میزان خواب کودکان با یکدیگر متفاوت است و ممکن است دو نوزاد همسن ساعات خواب بسیار مختلفی داشته باشند.
بهتر است کودک تا یک سالگی و یا حداقل تا شش ماهگی در اتاق والدین ولی در بستری جدا بخوابد تا دوره ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد بگذرد.
وقتی صحبت از سالمندی به میان میآید بیشترین توجه ما به وضعیت سلامت جسمانی سالمندان معطوف میشود و از نیازهای عاطفی آنها غافل میمانیم. در صورتی که اگر نیازهای عاطفی سالمندان به درستی تامین شود و از نظر روحی در وضعیت مطلوبی قرار داشته باشند بیماریها و مشکلات جسمی نیز کمتر آنها را آزار میدهد.
با افزایش سن و پیر شدن سلولهای بدن انواع بیماریها بروز میکند. ناتوانی ذهنی در به خاطر سپردن موضوعات و ناتوانی جسمی برای انجام دادن کارهای شخصی و روزمره هر سالمندی را دچار مشکلات خاصی میکند. در کنار این مشکلات روحیه آنها حساستر شده و نیاز به توجه بیشتری دارند. اگر با سالمندان سروکار دارید و یا پرستار سالمند هستید توجه به نیازهای عاطفی سالمندان را در اولویت قرار دهید.
تا همین چند دهه پیش سالمندان از احترام بسیار زیادی در نزد فرزندان و جوانترها برخوردار بودند. توجه فرزندان به پدر و مادر و خدمت به آنها وظیفه مقدسی محسوب میشد و همه این وظیفه را با رضایت خاطر انجام میدادند. اما در سالهای اخیر و با مدرن شدن زندگی و بیشتر شدن مشغله فرزندان اغلب پدر و مادرها تنها در منزل خود به سر میبرند و نیازهای عاطفی آنها کمتر مورد توجه قرار میگیرد.
درست است که توان جسمی افراد سالمند کمتر شده اما به لحاظ خردمندی و تجربه منبعی بسیار ارزشمند برای جوانها به شمار میآیند و نباید فرصت گفتوگو با آنها را از دست داد. سالمندان میتوانند تجربیات ارزشمند خود را به نسلهای آینده منتقل کنند. آنها دوست دارند در جریان اتفاقات زندگی فرزندانشان باشند و در مواقع نیاز با آنها م بشود. حالا که ارتباطات اجتماعی آنها کم شده انتظار دارند در میان افراد خانواده خود تاثیرگذار باشند و مورد تایید قرار بگیرند.
بیتوجهی فرزندان به پدر و مادر سالخورده حس ناراحتی و غم را در آنها ایجاد میکند. استرس، اضطراب، حس یاس و ناامیدی در سالمندان به دلیل طرد شدن از سوی فرزندان افزایش پیدا میکند در نتیجه گوشهگیری و انزوا را انتخاب میکنند و به مشکلات روحی و افسردگی دچار میشوند.
وقتی را برای گفتوگو و شنیدن خاطرات افراد سالمند اختصاص دهید. به صحبتهای آنها توجه کنید و از آنها سوال بپرسید تا هم به تقویت حافظه و عملکرد مغزشان کمک شود و هم توجه خود را به آنها نشان دهید. تعامل با جوانان روحیه سالمندان را تقویت میکند.
سالمندان را به بیرون رفتن تشویق کنید. پیادهروی، قدم زدن در پارک، خرید مختصر برای منزل و ملاقات با دوستان و آشنایان باعث میشود سالمندان تعامل بیشتری با دیگران داشته باشند و شرایط روحی آنها بهتر شود.
اگر از نظر جسمی کمتوان هستند و به تنهایی نمیتوانند بیرون بروند شما آنها را همراهی کنید یا دوستان و کسانی را که مایل به دیدارشان هستند به منزل دعوت کنید تا دیدارها تازه شود و با هم صحبت کنند. تاثیر این کار را در روحیه آنها خواهید دید.
یاد گرفتن موضوعات تازه برای سالمندان احساس جوانی و مفید بودن را در آنها تقویت میکند. آنها را تشویق کنید یک فعالیت جدید یاد بگیرند یا کتابهای جدید مطالعه و درباره آن با شما گفتوگو کنند.
ورزش تاثیر بسزایی در روحیه افراد سالمند دارد. آنها را به ورزشهای مناسب دوران سالمندی تشویق کنید. البته در ورزش کردن احتیاط را فراموش نکنند. لازم است سالمندان پیش از ورزش حدود پنج دقیقه بدن خود را با راه رفتن آهسته و نرمشهای سبک گرم کنند. آنها باید حرکات ورزشی را به آرامی انجام دهند تا مشکلی پیش نیاید. اما حواستان باشد در صورت بروز علائمی نظیر درد قفسه سینه، احساس تنگی نفس، سرگیجه، تاری دید، بههمخوردن تعادل بدنی، تهوع و استفراغ فورا به پزشک مراجعه کنید.
از همه مهمتر این است که برای مراقبت از والدین سالخورده که مستقل زندگی می کنند ، سالمند باید با افراد خانواده و فرزندان در ارتباط باشد. سالمندانی که با فرزندان و نوههای خود ارتباط خوبی دارند از روحیه بهتری برخوردارند. مهمانیهای کوچک ترتیب بدهید و با آنها معاشرت کنید. اگر قرار است برای زندگی خود تصمیمی بگیرید یا وسیلهای خریداری کنید پدر و مادر سالمند خود را در جریان قرار دهید تا بدانند نظرشان برایتان مهم است.
به خواستهها و نیازهای عاطفی افراد سالمند رسیدگی کنید تا احساسات منفی از آنها دور شده و حس و حال بهتری جایگزین آن شود.
اخبار پزشکی هر روز از توسعه و گسترش علم و یافتن راههای جدید برای پیشگیری و درمان بیماریهای مختلف سخن میگوید اما تا به حال روشی معرفی نشده که با آن بتوان از فرآیند پیری و تغییرات فیزیک و شیمیایی که باعث از بین رفتن سلولهای بدن میشود جلوگیری کرد. سالمندی مرحلهای از زندگی است که با رعایت نکات تغذیهای و مراقبتی میتوان آن را به خوبی سپری کرد. پیشگیری از بیماریها در سالمندان راهکاری است که میتواند نگرانیهای سالمندی را کاهش دهد.
با افزایش سن، تحرک کمتر و یکجانشینی بدن شروع به فرسودهشدن میکند و بیماریهای مختلفی به وجود میآید. از سوی دیگر ارتقای سطح بهداشت و سلامت باعث شده امید به زندگی افزایش یابد و جمعیت سالمند در سراسر جهان بیشتر شود. ناتوانی بعضی سالمندان و وجود بیماریهای مختلف نیاز به مراقبتهای پزشکی را بیشتر میکند. در این مواقع وجود پرستار سالمند هم واجب میشود. اما با راههایی که در ادامه به آنها میپردازیم میتوان شیوه زندگی را اصلاح کرد و از بروز بیماریهای وخیم دوران سالمندی مثل دیابت، بیماریهای قلبی و سرطان پیشگیری کرد.
چکابهای دورهای: پزشکان توصیه میکنند افراد پس از پنجاه سالگی برای چکابهای دورهای به پزشک مراجعه کنند تا سلامت آنها با توجه به وضعیت بدنی و سابقه بیماری خانوادگی بررسی شود. مراجعه به متخصص قلب و عروق برای بررسی فشار خون، کلسترول و تری گلیسیرید بسیار ضروری است تا با تشخیص به موقع از بروز مشکلات قلبی پیشگیری شود. اگر افراد بالای هفتاد سال مایل به انجام فعالیتهای ورزشی باشند یا دارای اضافه وزن و بیماریهایی نظیر دیابت، فشار خون بالا و… باشند بهتر است نوار قلب بگیرند تا از سلامت قلبشان مطمئن شوند.
پرستاری از سالمندان مبتلا به دیابت پیچیدگیهای خاص خود را دارد. دیابت بیماری مرموزی است که خود سبب بیماریهای قلبی و کلیوی میشود و بسیاری از اختلالات در سالمندی را ایجاد میکند. برای بررسی آن به دکتر متخصص غدد باید مراجعه کرد تا با انجام آزمایشات بتوان از مشکلات بعدی جلوگیری کرد.
مراجعه به چشمپزشکی بعد از پنجاه سالگی حداقل یکبار در سال ضرورت دارد. ممکن است افراد علاوه بر ضعف بینایی به مشکلاتی همچون آب مروارید و آب سیاه دچار باشند. در این صورت انجام عمل جراحی توصیه میشود. خشکی چشم و پیرچشمی از مشکلات شایع دوران سالمندی است که نیاز به محافظت از بینایی را دوچندان میکند. بنابراین افراد باید تحت نظر چشمپزشک متخصص باشند.
ویزیت متخصص بیماریهای تنفسی برای افرادی که بیش از بیست سال است سیگار میکشند ضروری است. در صورت وجود مشکل ممکن است لازم باشد این افراد به پزشک متخصص آسم و آلرژی مراجعه کنند.
درد و التهاب مفاصل یکی دیگر از مشکلات شایع دوران سالمندی است. افراد باید برای بررسی وضعیت مفاصل به پزشک متخصص مراجعه کنند. رژیم غذایی مناسب و کاهش وزن عوارض این بیماری را کمتر خواهد کرد.
تغذیه مناسب: تهیه غذاهای ساده و کمحجم مهمترین توصیه پزشکان برای تغذیه سالمندان است. این غذاها باید به گونهای باشد که نیاز سالمند به مواد مغذی در طول روز را تامین کند. مصرف مواد غذایی پرفیبر و کمنمک با چربی و کلسترول کم مثل لبنیات کمچرب باید در اولویت قرار بگیرد. مصرف روزانه شش تا هشت لیوان آب و مایعات در روز از بروز یبوست و کمآبی بدن سالمند جلوگیری میکند. منابع پروتئین با کیفیت بالا نظیر گوشتهای کمچربی، مرغ، ماهی، سفیده تخممرغ، لبنیات کمچرب یا بدون چربی، غلات و حبوبات باید در برنامه غذایی وجود داشته باشد. مصرف ویتامین را فراموش نکنید. با افزایش سن جذب املاح و ویتامینها کاهش مییابد. طبق توصیه پزشک از مکملهای ویتامین استفاده کنید. ولی در نظر داشته باشید تغذیه صحیح راه بهتری برای تامین املاح و ویتامینهای مورد نیاز بدن است.
ورزش: ورزش یکی از را ههای موثر در پیشگیری از بیماریها در سالمندان به شمار میآید. سالمندان باید با احتیاط ورزش کنند. حتما پیش از ورزش پنج دقیقه بدن خود را با راه رفتن آهسته و نرمشهای سبک گرم کنند. پس از اتمام ورزش هم مجددا این کار را تکرار کنند تا ضربان قلب به حالت عادی برگردد.
سالمندان حرکات ورزشی را باید به آرامی انجام دهند. تمرینهای هوازی، تمرینهای انعطافپذیری و تمرینهای قدرتی بخشهای اصلی برنامه ورزشی سالمندان محسوب میشود. پیادهروی بهترین تمرین هوازی برای آنهاست. در صورت وجود بیماریهای مفصلی راه رفتن و انجام حرکات نرمشی در آب توصیه میشود. برای انعطافپذیری انجام حرکات کششی مفید است. سالمند باید حرکات کششی را به آهستگی انجام دهد. تمرینات قدرتی بستگی به میزان آمادگی سالمند با وزنه یا بدون وزنه انجام میشود. البته حرکات بدون وزنه نظیر درازنشست و شنا رفتن روی زمین برای سالمندان مناسبتر هستند.
فقط در نظر داشته باشید در صورت بروز علائمی همچون درد قفسه سینه، احساس تنگی نفس، سرگیجه، تاری دید، بههمخوردن تعادل بدنی، تهوع و استفراغ فورا به پزشک مراجعه کنید.
اکثر سالمندان به دلیل کهولت سن و یا بیماریهای خاصی نظیر سرطان، بیماریهای قلبی و فشار خون به طور روزانه احتیاج به مصرف دارو دارند. مصرف همزمان داروها اگر با آگاهی نباشد باعث ایجاد تداخل داروها و در نتیجه بروز مسمومیت دارویی میشود. تداخل دارویی در سالمندان مشکلات عدیدهای به وجود میآورد و حتی ممکن است منجر به مرگ شود. سالمندان بیشتر از سایر گروههای سنی دارو مصرف میکنند. در آمریکا بیش از 25 درصد از کل داروی مصرفی کشور را سالمندان استفاده میکنند. بنابراین سالمندان بیشتر در معرض مسمومیت قرار دارند و میزان مرگ و میر در آنها به دلیل ضعف بدنی بیشتر از سایر افراد است.
مصرف همزمان داروهای مختلف در سالمندان آنها را در معرض خطرات ناشی از عوارض داروها و تداخلات دارویی قرار میدهد و عارضههای جانبی برایشان ایجاد میکند. اگر به نگهداری از سالمند در منزل میپردازید به مصرف داروهایش دقت کنید.
شاید این سوال برایتان به وجود آمده که تداخل دارویی و مسمومیت بر اثر آن در سالمندان چگونه پیش میآید؟ معمولا مصرف دوز تکراری به دلیل اختلال حواس و فراموشی، مصرف داروی اشتباه به خاطر ضعف بینایی، مصرف اشتباه داروهای دیگر اعضای خانواده و یا خوردن داروهای غیرخوراکی باعث بروز مسمومیت دارویی میشود. از طرف دیگر با افزایش سن در سالمندان بدن آنها دچار تغییرات فیزیولوژی میشود و عملکرد کبد و کلیه کاهش پیدا میکند در نتیجه توانایی سالمند در متابولیزه کردن دارو کاهش مییابد. سالمندانی که به سرطان مبتلا هستند به جز شیمیدرمانی که بخشی از درمان آنهاست نیاز به مصرف داروهای متعدد برای درمان دیگر بیماریهایشان دارند که احتمال تداخل دارویی و مسمومیت را افزایش میدهد. گاهی اوقات داروهای معمول باعث بروز سرگیجه در سالمندان میشود و همین میتواند مصرف اشتباه داروهای دیگر را در پی داشته باشد و تداخل دارویی سالمند را دچار مسمومیت کند.
مسمومیت با دارو نشانههایی دارد که با مشاهده آن در فرد سالمند باید فورا برای انتقال او به مراکز درمانی اقدام کرد. کلمه CLEAR» را به خاطر داشته باشید هر حرف این کلمه برای یک نشانه در نظر گرفته شده است.
پس از تایید مسمومیت دارویی سالمند باید با توجه به نوع مسمومیت احیای قلبی، سمیتزدایی و درمان شود. رفع سموم از طریق دستگاه گوارش در سالمندان با انجام شستوشوی معده و استفاده از زغال فعال انجام میشود.
زمانی که نزد پزشک هستید به تجویز داروها دقت کنید. مشکلات و بیماریهای دیگر را حتما به اطلاع پزشک برسانید، داروهایی که قبلا مصرف میشده را به پزشک نشان دهید. اگر سالمند از داروهای گیاهی و یا محصولات بدون نسخه استفاده میکند حتما با پزشک در میان بگذارید تا داروهای مناسب را تجویز کند. در این مواقع بهتر است فردی از بستگان سالمند به همراه او به پزشک مراجعه کند تا اطلاعات کاملتری را در اختیار پزشک قرار دهد.
یکی دیگر از اقداماتی که احتمال بروز تداخل دارویی و مسمومیت بر اثر آن را کاهش میدهد مراجعه به تعداد پزشک محدود برای درمان سالمند است. وقتی تعداد افرادی که به دارودرمانی سالمندان میپردازند کمتر باشند احتمال بروز مسمومیت کاهش مییابد. بسیاری از سالمندان به پزشک خانوادگی خود مراجعه میکنند تا با توجه به دانستن سابقه بیماری و رژیم غذایی مراقبتهای لازم را از سالمند به عمل آورد.
پس از تهیه داروها مشخصات آنها را بخوانید و از عوارض احتمالی آن آگاه شوید. برای مثال بعضی داروها حتما باید به صورت ناشتا خورده شوند. گروهی از داروها را میتوان با آبمیوه یا شیر مصرف کرد در حالی که بعضی داروها فقط باید با آب خورده شوند.
استفاده از جعبههای دارویی برای سالمندانی که خودشان داروها را مصرف میکنند بسیار کمککننده است. این جعبهها بر اساس روزهای هفته تقسیم شده است و زمان صبح، ظهر و شب در آنها مشخص شده است. در نتیجه احتمال مصرف اشتباه دارو کاهش پیدا خواهد کرد.
نگهداری سالمند در منزل بهدلیل ناتوانی بدنی و ضعف حافظه پیچیدگیهای خاصی دارد. یکی از مشکلات شایعی که بسیاری از سالمندانی که خانهنشین شدهاند با آن دستوپنجه نرم میکنند افسردگی است. حتما شنیدهاید که از افسردگی با عنوان سرماخوردگی روان یاد میکنند. علائم این اختلال روانی در دوران سالمندی بیشتر بروز میکند. سالمندان افسرده باید مورد توجه قرار بگیرند تا به موقع درمان شوند. اگر والدین شما به این عارضه دچار شدهاند بهتر است درمان آنها را پیگیری کنید تا از بروز مشکلات بیشتر برای آنها و اطرافیان جلوگیری کنید.
البته باید به این نکته توجه داشت تشخیص افسردگی در سالمندان کار آسانی نیست و حتما باید متخصص روانشناس بالینی آن را تشخیص دهد. افسردگی بالینی بسیار در سالمندان دیده میشود اما نباید تصور شود که این عارضه طبیعی است و نیاز به درمان ندارد.
در کل افسردگی چند نشانه دارد. احساس غم و اندوه، لذت نبردن از تفریح، احساس بیارزش بودن، احساس سربار بودن، بیتوجه بودن به بهداشت شخصی، عدم استفاده از داروها، ضعف حافظه، دردهای بیدلیل و ناگهانی، اختلال در خواب و بیخوابی، مدام به فکر مرگ بودن و… از علامتهای افسردگی هستند. افسردگی آسیبهای زیادی برای سالمندان دارد. گوشهگیری، تحریکپذیری و رنجش بیش از اندازه نمونههایی از آسیبهای افسردگی در سالمندان است.
سالمندان به دلیل مواجهه با تغییرات در زندگی نظیر بازنشستگی، مرگ همسر یا اعضای خانواده و دوستان همسن و عوض کردن مکان زندگی در معرض افسردگی هستند. نداشتن حمایت اجتماعی، مصرف بعضی از داروها، سوء مصرف مواد مخدر، استرس، سابقه خانوادگی افسردگی شدید، تنها زندگی کردن، ترس از مرگ و… هم میتوانند ابتلای سالمندان به افسردگی را افزایش دهند. علاوه بر استرس بروز تغییرات شیمیایی در سلولهال مغزی نیز احتمال افسردگی در سالمندان را افزایش میدهد.
وجود افسردگی در کنار بیماریها و ناتوانی جسمی سالمند مشکلات را بیشتر میکند. سالمندی که به افسردگی مبتلاست توانی برای درمان سایر بیماریهایش ندارد. افسردگی در سالمندان زمان بیشتری طول میکشد و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و مرگ را در آنها افزایش میدهد.
اگر شما با سالمندی زندگی میکنید یا از او مراقبت میکنید بهتر است به حرفهای او با صبر و حوصله گوش بدهید. حمایت عاطفی خود را به او ابراز کنید. با او درباره موضوعاتی صحبت کنید که امید را در دلش زنده کند. اگر فرد سالمند با شما از احساساتش حرف زد او را سرزنش نکنید.
تنهایی و انزوا یکی از مهمترین دلایل افسردگی در سالمندان است. باید ترتیبی بدهید که سالمند اقوام، آشنایان و دوستان خود را دیدار کند. اگر روند تنهایی ادامه داشته باشد قطعا افسردگی روز به روز تشدید شده و مشکلات بیشتری هم برای سالمند و هم اطرافیانش ایجاد میشود.
مهم است برای سالمند شرایطی را به وجود بیاورید که از زندگی لذت ببرد. پیادهروی و قدم زدن در فضای سبز، ترتیب دادن یک گردش خارج شهر، تماشای فیلم و هر کاری که سالمند به آن علاقه دارد میتواند از میزان افسردگی بکاهد. حتی اگر سالمند شما توان حرکتی ندارد با کمک ویلچر او را به فضای آزاد ببرید تا روحیهاش بهتر شود.
یک برنامه منظم روزانه برای سالمندتان در نظر بگیرید. در این برنامه حتما بخشی را به دیدار با دوستان و بستگان اختصاص دهید. سالمند با بازگویی خاطرات گذشته حس بهتری پیدا خواهد کرد و روابط اجتماعی او تقویت خواهد شد.
در کنار این رفتارها یادتان باشد توجه به سالمند بیش از هر چیز در کاهش افسردگی او نقش دارد. تهیه غذای دلخواه، توجه به لباس، گوش دادن به حرفها و خاطرات آنها حس توجه را به سالمندان القا میکند و باعث میشود حال روحی بهتری داشته باشند.
به طور معمول درمانهای مختلفی برای افسردگی سالمندان در نظر گرفته میشود. دارودرمانی، رواندرمانی و در موارد خاص درمان با شوک شیوههای درمانی رایج در این حوزه هستند. سالمندانی که علاقهای به مصرف دارو ندارند یا تداخل داروهای مصرفی با داروهای ضدافسردگی برایشان مشکلساز میشود بیشتر از خدمات رواندرمانی استفاده میکنند. اما درمان مطلوب از نظر بسیاری از پزشکان رواندرمانی به همراه استفاده از داروهای ضدافسردگی اس
نگهداری از سالمند مبتلا به آایمر چالشها و مشکلات خاص خود را دارد. این سالمندان از نظر ذهنی و در موارد حاد از نظر وضعیت جسمی، شرایط کاملا متفاوتی با سایر سالمندان دارند. بنابراین نیازمند مراقبتهای ویژه و رفتار خاص خود هستند. اگر شما نیز در خانه خود یک سالمند مبتلا به آایمر دارید؛ و قصد دارید شخصا از او پرستاری و مراقبت کنید؛ بهتر است برای انجام درست این کار برنامه دقیقتری داشته باشید. برای نگهداری از سالمند در منزل باید با ویژگیهای اصلی بیماری آایمر آشنا شوید؛ و سپس بنا بر این ویژگیها، بتوانید روش و رفتار مناسبی برای انجام امور این فرد در نظر بگیرید. برای اطلاعات بیشتر با ادامه این نوشته وبسایت سپید گستر همراه ما باشید.
آایمر یک بیماری پیشرونده است. این مسئله به این معناست که این بیماری در ابتدا بسیار ضعیف و جزئی بوده، اما به مرور توسعه یافته و جدی و جدیتر میشود. معمولا افراد در سنین پیری دچار بیماری آایمر میشوند. نشانههای اولیه این بیماری، فراموشیهای کوچک است؛ اما هرچه از زمان آن میگذرد تعدد، توالی و شدت این فراموشیهای ذهنی بیشتر میشود.
به عنوان مثال در ابتدا بیمار ممکن است یک شماره تلفن همیشگی را فراموش کند؛ اما در نسخههای شدیدتر ممکن است حتی نام خود را فراموش کرده و یا قادر به تشخیص زمان و مکان نباشد. شدت این بیماری گاهی چنان زیاد میشود که متاسفانه بیمار حتی مسائل شخصی مثل اجابت مزاج را نیز فراموش میکند.
نکته دیگر درباره بیماری آایمر این است که درمان کاملی ندارد. البته داروها و درمانهای موجود میتوانند سرعت رشد بیماری را کاهش داده و آن را تا حدودی کنترل کنند. همین موضوع هم دستآورد کمی نیست. بنابراین در صورت ایجاد نشانههای اولیه بیماری، بهتر است هرچه زودتر سالمند مبتلا به آایمر را وارد فرآیند درمان کنید؛ این کار هم موجب بالا رفتن کیفیت زندگی فرد بیمار و هم همراهان او خواهد شد.
این کار سختیهای خاص خود را دارد. پس شاید اولین توصیه به پرستار چنین فردی، داشتن صبوری است. اگر شما به اندازه کافی صبور نباشید؛ احتمالا خیلی زود از شرایط موجود خسته خواهید شد. بنابراین صبوری در رفتار و اعمال را همیشه در نظر داشته باشید. این افراد معمولا کارهایی غیرمعمول میکنند؛ که تا جای ممکن باید در این شرایط از آنها مراقبت کرد.
همچنین گاهی دچار بداخلاقی و بدرفتاری میشوند. در این شرایط باید در درجه اول بدانید که این مسئله عمدی نیست و بنابراین با آنها ترش رویی نکنید. در ثانی توجه کنید که در برابر این رفتارها و خواستههای غیرمنطقی، بهترین روش بیاعتنایی است. البته منظور بیاحترامی به این افراد نیست. اما تجربه ثابت کرده است که این روش موجب میشود به مرور این خواستهها و رفتارها کاهش یابد. در مقابل بهتر است با صحبت مداوم، یادآوری خاطرات و تشویق کردن سالمند مبتلا، شرایط او را بهبود دهید.
نکته دیگر نظم در انجام امور روزانه است. وجود نظم در امور روزانه به بهبود رفتار سالمند مبتلا به آایمر کمک میکند. به عنوان مثال باید ساعات دقیقی را برای خواب، بیماری، صرف نهار، حمام کردن و… در نظر بگیرید. این ساعات دقیق کمک میکند بیمار شما راحتتر بتواند موارد ضروری را به یاد آورده و در نهایت رفتار بهتری داشته باشید.
اما آخرین نکته توجه به خودتان و هماهنگی کامل افراد خانواده است. در واقع اگر بجز شما و فرد سالمند، افراد دیگری نیز در خانه با شما زندگی میکنند؛ بهتر است آنها نیز در مسیر نگهداری از سالمند با شما در هماهنگی کامل باشند. حقیقت آن است که نگهداری از چنین سالمندی نیازمند یاری و همکاری همه افراد خانواده است. در نهایت گاهی خود را از این فضا دور کرده و استراحت کنید؛ تا بتوانید پس از بازیابی انرژی از دست رفته، با انرژی و شرایط بهتری کار را ادامه دهید.
نگهداری از کودکان معلول جسمی و حرکتی در منزل دارای پیچیدگیهای خاصی است. این کودکان، همان شور و شوق کودکانه را دارند؛ اما محدودیتهای جسمی به آنها اجازه فعالیتهای معمول را نمیدهد. معلولیتهای جسمی یا حرکتی بسیار متفاوت هستند. از محدودیتهای حرکتی در دست و پا، تا نابینایی و ناشنوایی، همگی از جمله مواردی است که ممکن است کودکان از بدو تولد و یا بر اثر حادثه با آن درگیر شوند. طبیعتا این کودکان شرایط ویژه و خاصی داشته و پرستاری از آنها در منزل کاری دشوارتر و البته حساستر است. در این نوشته وبسایت خدمات پرستاری سپید گستر، چند نکته مهم را در زمینه معلولیتهای جسمی حرکتی، بهطور خلاصه مطرح میکنیم.
کودکان دچار معلولیتهای جسمی حرکتی، معمولا دارای نقص در یکی از اندامهای حرکتی اصلی، یعنی دست یا پا هستند. همچنین این معلولیتها دارای طیف گستردهای از نظر شدت ناتوانی ایجاد شده هستند.
پرستار کودک در منزل در نگهداری از این کودکان باید نکات زیادی را در نظر بگیرد. نکاتی که باعث افزایش کیفیت زندگی فرد در حال و آینده خواهد شد.
اولین نکته استفاده تمام و کمال از کودک در انجام امور شخصی است. هر کودک معلولی با هر سطح از ناتوانی، در نهایت قادر است درصد مشخصی از فعالیتهای شخصی خود را انجام دهد. این روش تربیتی اجازه میدهد تا کودک رشد و نمو بهتری داشته باشد؛ به مرور تواناییهای خود را گسترش دهد؛ و در نهایت از اعتماد به نفس بالاتری برای انجام امور خود برخوردار باشد.
فراموش نکنید که هر کودک معلولی روزی تبدیل به نوجوان، جوان، بزرگسال و در نهایت سالمند خواهد شد. مراقبت و نگهداری از این کودکان نمیتواند فرآیندی همیشگی باشد؛ و اگر باشد نیز باید روز به روز از میزان آن کاسته شود. بنابراین بسیار مهم است که فرد معلول، تا حد توان از پس مسائل شخصی خود برآید.
این وظیفه پرستار کودک است که در این راه قدم برداشته و با صبوری و حوصله زیاد، به آموزش کودک در حین مراقبت از او بپردازد.
این کودکان به نسبت سایر کودکان تحرک کمتری داشته و در معرض آلودگیهای خاصی هستند. بنابراین بهداشت شخصی کودک بسیار مهم بوده و باعث سلامت بیشتر و احساس روانی بهتر آنها خواهد شد. حمام مرتب، شستشوی دست و صورت، مسواک زدن و… از جمله این موارد است که پرستار کودک باید بهطور منظم پیگیر انجام آنها باشد.
تغذیه کودک معلول جسمی حرکتی، از دیگر نکات مهمی است که باید به آن توجه شود. در زمینه تغذیه علاوه بر نوع مواد غذایی، شکل سرو کردن غذا برای این کودکان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. همانطور که گفته شد، درصد ناتوانی این کودکان بسیار متفاوت است؛ اما اگر کودک مدنظر شما در زمینه در دست گرفتن قاشق و خوردن غذا بهصورت شخصی مشکل دارد؛ باید توجه بیشتری در این زمینه داشته باشید.
خوشبختانه وسایل کمکی خاصی برای بهتر شدن شرایط غذا خوردن این کودکان فراهم شده است؛ که استفاده از آنها توصیه میشود. از جمله این وسایل میتوان به صندلی مخصوص و ظروف و قاشقهای مخصوص اشاره کرد، که استفاده و کنترل آنها سادهتر است.
آخرین موضوع در زمینه نگهداری از کودک معلول جسمی حرکتی، حفظ شخصیت کودک، توجه به روابط انسانی او و کمک به او برای ایجاد ارتباط با سایر افراد است. متاسفانه این کودکان به دلیل تفاوتها و محدودیتهایی که دارند؛ از اعتماد به نفس کمی برخوردار بوده و توانایی برقراری ارتباط درست و سازنده را با دیگران ندارند. آموزش پذیرش این تفاوتها، تاکید روی تواناییهای دیگر و آموزش روشهای برقراری ارتباط، از جمله مواردی است که زندگی و آینده این افراد را میتواند تحت تاثیر مثبت قرار دهد.
درباره این سایت